Konkurs Polski Cement w Architekturze / 2012
Pozostawić swój ślad w historii
Pracownia HS99 Architekci z Koszalina, która zaprojektowała Centrum Informacji Naukowej i Bibliotekę Akademicką w Katowicach, zdobyła główną nagrodę XVI edycji konkursu Polski Cement w Architekturze. – W interesie wykonawcy jest budować tak, aby pozostawić swój ślad w historii – powiedział Alojzy Malczak, dyrektor Regionu Południowego Mostostalu Warszawa, który był wykonawcą nagrodzonego obiektu. W tym roku jury konkursu przyznało siedem nagród, które zostały wręczone 7 grudnia 2012 r., podczas walnego zjazdu delegatów SARP.
Konkurs Polski Cement w Architekturze, na najlepszą realizację architektoniczną z użyciem technologii żelbetowej, organizują od 1997 roku Stowarzyszenie Producentów Cementu i Stowarzyszenie Architektów Polskich.
W szesnastej edycji oceniano 20 obiektów, które zostały wykonane i przekazane do użytku do końca 2011 r.
Oceniało je jury w składzie:
– arch. Krzysztof Bojanowski, wiceprezes SARP, sędzia SARP – przewodniczący sądu
– arch. Andrzej Bulanda, sędzia SARP, Oddział Warszawa
– arch. Antoni Domicz, sędzia SARP, Oddział Opole
– Zbigniew Pilch – Stowarzyszenie Producentów Cementu
– arch. Jakub Wacławek, sędzia SARP, Oddział Warszawa
Oceniając dwadzieścia nadesłanych zgłoszeń, członkowie jury postanowili przyznać siedem nagród i wyróżnień.
Nagrody i wyróżnienia wręczali: prof. Jan Deja – dyrektor biura Stowarzyszenia Producentów Cementu, Jerzy Grochulski – prezes Stowarzyszenia Architektów Polskich oraz sędziowie konkursu. Nagrodę specjalną Stowarzyszenia Producentów Betonu Towarowego w Polsce wręczył dr Zdzisław Kohutek, dyrektor biura SPBT.
NAGRODA GŁÓWNA
dla obiektu Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka w Katowicach, autorzy – HS99 Architekci z Koszalina (15 tys. zł): arch. Dariusz Herman, arch. Wojciech Subalski, arch. Piotr Śmierzewski
Współpraca autorska: arch. Rafał Sobieraj, arch. Adam Kulesza, arch. Jacek Moczała, arch. Wojciech Słupczyński
Uzasadnienie: Jury przyznało Nagrodę Główną w Konkursie Polski Cement w Architekturze za znakomity projekt i jego konsekwentną realizację; za kunsztowną formę architektoniczną świetnie odzwierciedlającą jej treści oraz wpisującą się w krajobraz kampusu Uniwersytetu Śląskiego jako nowa ikona Katowic. O tak wysokiej ocenie budynku zadecydowały m.in. – właściwa skala, rozwiązania elewacyjne, dyspozycje materiałowe, kształtowanie detalu architektonicznego, czytelne rozplanowanie funkcji, przestrzeń wnętrz, słowem wszystko, co świadczy o znakomitym warsztacie architektonicznym.
Na uwagę zasługuje umiejętne wykorzystanie podstawowego tworzywa budowlanego, z którego powstał obiekt, mianowicie betonu architektonicznego dominującego we wnętrzach oraz zastosowanie kontrastującej z nim kamiennej okładziny elewacyjnej w ceglastym odcieniu.
Jury pragnie podkreślić, że sukces realizacji wynika z wielkich umiejętności i talentu autorów, czego początkiem była I nagroda zdobyta w konkursie architektonicznym, a więc droga osiągania najwyższej jakości architektury, jaka była, jest i zawsze będzie szczególną troską SARP.
TRZY RÓWNORZĘDNE NAGRODY PRZYZNANO NASTĘPUJĄCYM OBIEKTOM (nagrody po 5 tys. zł):
– Centrum Komputerowe (Centrum Informatyki) AGH w Krakowie – APA Czech, Duliński, Wróbel, Kraków
Uzasadnienie: Jury przyznało nagrodę za klarowne rozwiązanie architektoniczne i jego świetne wpisanie w zastany modernistyczny kontekst urbanistyczny tej części kampusu Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie; za zdyscyplinowane rozwiązanie betonowych fasad, których niezwykła precyzja znakomicie koresponduje z informatyczną funkcją obiektu.
– Sąd Rejonowy i Prokuratura Rejonowa w Radzyniu Podlaskim – Archistudio Studniarek+Pilinkiewicz, Katowice
Uzasadnienie: Jury przyznało nagrodę za szczególnie trafne rozwiązanie architektoniczne dla obiektu wymiaru sprawiedliwości; za jego powagę wynikającą z użytych środków wyrazu, gdzie betonowa, monumentalna fasada została poddana subtelnym zabiegom kolorystycznym, inicjując powstanie nowego kontekstu urbanistycznego w tej części miasta Radzynia Podlaskiego.
– Budynek Biurowy Prosta Tower w Warszawie – Kuryłowicz & Associates, Warszawa
Uzasadnienie: Jury przyznało nagrodę za świadome użycie technologii betonowej łączącej w sobie racjonalnoś?, zaawansowan? technologi? i?pi?kno ekspresyjnej, wyeksponowanej, wielkogabarytowej formy przestrzennej stanowi?cej nowy, wsp??czesny znak w pejzażu Warszawy.
DWA RÓWNORZĘDNE WYRÓŻNIENIA dla obiektów (po 2,5 tys. zł):
– Amfiteatr Tysiąclecia w Opolu – Biuro 87A, Opole
Uzasadnienie: Jury przyznało wyróżnienie za: stworzenie nowej wartości przestrzennej foyer amfiteatru – dwóch tarasów widokowych, które swym liniowym układem zostały umiejętnie wkomponowane w otoczenie, eksponując istniejące wartości krajobrazowe i historyczne; uzyskanie właściwych dla imprez masowych efektów wizualnych w postaci zmiennej gry świateł i iluminacji obiektu. Zastosowanie technologii żelbetowej umożliwiło osiągnięcie dużych rozpiętości konstrukcyjnych przy występujących obciążeniach statycznych i dynamicznych.
– Muzeum Miejsce Pamięci w Palmirach pod Warszawą – WXCA, Warszawa
Uzasadnienie: Jury przyznaje wyróżnienie za lapidarną i zarazem wyjątkowo dobrze wpisaną w kontekst miejsca architekturę, w której użyty surowy beton współgra z martyrologią miejsca. Prosta forma niewielkiego pawilonu odpowiada idei „im mniej, tym więcej”, a zastosowane materiały stanowią o wyjątkowej wartości muzeum.
NAGRODĘ SPECJALNĄ za użycie betonu towarowego, ufundowaną przez Stowarzyszenie Producentów Betonu Towarowego w Polsce (5 tys. zł), postanowiono przyznać autorom obiektu: Zintegrowany Węzeł Przesiadkowy, Wrocław-Stadion dla Maćków Pracownia Projektowa, Wrocław
Uzasadnienie: Jury przyznaje nagrodę producentów betonu towarowego za wyróżniające się znakomitą formą przestrzenną przekrycie skomplikowanego węzła przesiadkowego, wykonanego dla potrzeb obsługi dużych ilości kibiców nowego stadionu miejskiego. Dwupoziomowe połączenie przystanków – kolejowego z tramwajowym, a także z „Park&Ride” oraz „Bike & Ride” zaprojektowane zostało z mistrzostwem; odważnie, zarazem powściągliwie. Czysto utylitarna forma została przez architektów i konstruktorów ukształtowana w rzeźbiarski „obiekt – znak” służący wykreowaniu oryginalnej przestrzeni publicznej.
WYKONAWCY ZAMIENIAJĄ WIZJE ARCHITEKTÓW W RZECZYWISTOŚĆ
Obok projektantów w konkursie dyplomami i gratulacjami honorowani są wykonawcy i inwestorzy. Jednym z wykonawców obecnych na uroczystości rozdania nagród był Alojzy Malczak, dyrektor Regionu Południowego Mostostalu Warszawa.
– Nagrody w tym konkursie to sukces dla wykonawców tak samo jak dla architektów i projektantów. Ziściły się ich wizje. W tej edycji konkursu były nagradzane dwa nasze obiekty: biblioteka w Katowicach oraz Centrum Komputerowe AGH w Krakowie. Te obiekty istnieją. Nam – wykonawcom – udało się wizje architektów zamienić w rzeczywistość. W interesie wykonawcy jest budować tak, aby pozostawić swój ślad w historii – mówił dyrektor Alojzy Malczak.
Prof. Jan Deja, dyrektor biura Stowarzyszenia Producentów Cementu, gratulował architektom, wykonawcom i inwestorom nagrodzonych obiektów. – W nagrodzonych obiektach jest sporo betonu, który odgrywa swoją wielką rolę. Nam, jako producentom cementu, zależy, byśmy pięknie budowali w Polsce, wykorzystując beton jako jeden z ważnych materiałów budowlanych – mówił prof. Jan Deja. – W konkursie „Polski Cement w Architekturze” startuje elita architektów, ale pojawiają się także młode nazwiska, co nas bardzo cieszy. Gratuluję nominowanym, nagrodzonym i wyróżnionym.
ARCHIEKTURA SZARA, ALE ELEGANCKA
W tegorocznym konkursie nagrodzono dwie prace. Pierwszą był Amfiteatr Tysiąclecia w Opolu, który zaprojektowało opolskie Biuro 87A.
– Zwyciężyliśmy w ogólnopolskim konkursie architektonicznym na projekt przebudowy amfiteatru. Obiekt był historycznie związany z opolskim festiwalem piosenki od lat 60. i trzeba było dokonać jego generalnej przebudowy – mówi Małgorzata Adamowicz-Nowacka, współautorka projektu. – Przebudowie podlegała zarówno widownia, która była budowlą ziemną i bardzo niekomfortową, jak i sam amfiteatr, który nie spełniał funkcji obsługi widzów. Zupełnie nowym pomysłem była propozycja stworzenia budynku obsługi widzów, który został zaprojektowany od podstaw. Przeprojektowana została scena i jej zadaszenie. Do realizacji zostały wybrane technologie żelbetowe. Widownia na 3700 miejsc została wykonana z prefabrykatów betonowych, a budynek obsługi widzów w konstrukcji słupowej żelbetowej. Tak więc beton przy budowie został wykorzystany w znacznej mierze. Po dwóch latach prac, w czerwcu 2011 roku, festiwal piosenki odbył się już w nowym obiekcie.
Zdaniem Małgorzaty Adamowicz-Nowackiej gospodarz budynku, Narodowe Centrum Piosenki, jest zadowolony z przyjętych rozwiązań technologicznych i funkcjonalnych. – Naszym zamierzeniem było zaprojektowanie takiego obiektu, który oprócz wielkich widowisk będzie wykorzystywany do innych celów. Budynek obsługi widzów z jednej strony ma pełnić rolę foyer, a z drugiej strony centrum letniego życia miasta. Druga kondygnacja tego budynku została zaprojektowana jako ogromny drewniany taras z pięknym widokiem na Odrę. Musieliśmy się zmierzyć ze skalą tego obiektu, z próbą wkomponowania w istniejące prestiżowe sąsiedztwo, utopienia go w zieleni, pomieszczenia dużej ilości ludzi. Po pierwszym sezonie okazało się, że wszystko działa. My się cieszymy, że ludzie oswajają się z typem architektury chłodnej, szarej i betonowej, ale mamy nadzieję, że eleganckiej i prostej, bo o to nam chodziło – dodaje projektantka opolskiego amfiteatru.
Wyróżnienie otrzymał także zespół młodych architektów z warszawskiej pracowni WXCA za Muzeum Miejsce Pamięci w Palmirach.
– W Palmirach istniał pawilon muzealny, który nie spełniał oczekiwań inwestora. Wszystko trzeba było zrównać z ziemią i dostosować do potrzeb zamawiającego. Rozważaliśmy trzy koncepcje, z których została wybrana jedna, całkowicie wykluczająca adaptację istniejącego pawilonu. Struktura ścian konstrukcyjnych jest żelbetowa, a dach, zgodnie z życzeniem inwestora, ma konstrukcję stalową – tłumaczył Wojciech Conder z pracowni WXCA.
Pracownia WXCA istnieje od końca 2007 roku. – Jesteśmy młodzi, średnia wieku to około 30 lat. Obecnie pracujemy nad projektem Muzeum Wojska Polskiego. To gigantyczne przedsięwzięcie, które wymaga od nas skupienia i pracy. Muzeum się tak rozrosło, że nie ma gdzie pomieścić eksponatów. Na razie został oddany projekt budowlany – dodał Wojciech Conder.
notował Piotr Piestrzyński
Galeria Zdjęć
