Konkurs Architektura Betonowa / 2010
Piękne jest to, co czyste i proste
Beton jest dla mnie jednym z trzech, obok drewna i szkła, najważniejszych materiałów, które wykorzystuję w swoich projektach. Uważam, że piękne jest to, co czyste i proste – powiedział Andrzej Chomski, jeden z laureatów XI Ogólnopolskiego Konkursu Architektura Betonowa, który 19 października 2010 roku rozstrzygnięto w Krakowie.
1.
Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej dba o bliskie związki pomiędzy nauką, teorią i praktyką architektoniczną. To one inspirowały ogłoszenie Ogólnopolskiego Konkursu Architektura Betonowa w 2000 roku. Uczestników konkursu zaproszono do ubiegania się o Akademicką Nagrodę za Najlepszą Pracę Dyplomową Roku – Projekt architektoniczny wykorzystujący technologię betonu. Animatorami tego przedsięwzięcia byli: obecny dziekan Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej prof. dr hab. inż. arch. Dariusz Kozłowski oraz dr hab. inż. Jan Deja prof. AGH ze Stowarzyszenia Producentów Cementu. Konkurs jest prowadzony na Wydziale Architektury PK przez Instytut Projektowania Architektonicznego. Komisarzem konkursu jest dyrektor instytutu prof. dr hab. inż. arch. Maria Misiągiewicz, a sekretarzami dr inż. arch. Marcin Charciarek i dr inż. arch. Tomasz Kozłowski. Przedsięwzięcie wspiera organizacyjnie dyrektor marketingu Stowarzyszenia Producentów Cementu mgr inż. Zbigniew Pilch.
2.
Architekci docenili walory betonu jako tworzywa architektonicznego. Uznając, że beton ma naturę współczesnego kamienia, architekt – zatem – może w nim „rzeźbić” bryły, płaszczyzny, elewacje, ściany wnętrz, detale architektoniczne. Organizatorzy konkursu Architektura Betonowa, pomni filozofii Le Corbusiera, wywodzącej się ze związku technologii i sztuki, uznali za zasadną promocję betonu w obu tych sferach. Ta idea konkursu znajduje potwierdzenie w słowach filozofa Romana Ingardena odnotowanych w traktacie O dziele architektury – „… tylko nienagannie pomyślany kształt zmaterializowany w stosownie dobranym budulcu, zasługuje na miano – dzieła architektury”. Temat konkursu kieruje uwagę dyplomantów na odnajdywanie właściwych relacji pomiędzy kształtem architektury a betonową materią. Drogę tych poszukiwań wskazuje Louis Kahn: „beton jest materiałem wysoce wyrafinowanym, nie znosi, kiedy traktuje się go jako rzecz drugorzędną, biada twórcy, który nie uszanuje jego specyfiki i przeznaczenia”. Witruwiusz w swoim traktacie De architectura libri decem, napisanym w 27 roku. p.n.e. wskazał ponadczasowe zadania, które starożytność postawiła architektom, dbanie o – trwałość, celowość i piękno budowli. Beton stał się tworzywem, które zespoliło myślenie o trwałości i pięknie budowli. Stosowanie betonu nieograniczone tylko do odpowiedzialności za konstrukcję budynku zapewniającej mu trwałość inspirowało poszukiwania kształtu architektury, jej piękna.
3.
W jedenastej edycji konkursu Architektura Betonowa uczestniczyło dwudziestu autorów projektów dyplomowych ze szkół architektury w Białymstoku, Gdańsku, Gliwicach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Warszawie, Wrocławiu. Do kolegium sędziów konkursowych zaproszeni zostali profesorowie: przewodniczący jury – prof. dr hab. inż. arch. Wojciech Buliński, Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej; sędzia referent – prof. dr hab. inż. arch. Maria Misiągiewicz, dyrektor IPA, Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej; członkowie Jury: prof. dr hab. inż. arch. Stefan Wrona dziekan Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej; dr hab. inż. arch. Krzysztof Gasidło, prof. PŚ dziekan Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej; prof. dr hab. inż. arch. Elżbieta Trocka-Leszczyńska, prodziekan Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej oraz Zbigniew Pilch, dyrektor ds. marketingu Stowarzyszenia Producentów Cementu.
Kryteria oceny prac konkursowych zostały podporządkowane idei konkursu, wykorzystaniu konstrukcyjnych i estetycznych walorów betonu w definiowaniu i umiejętnym budowaniu formy architektonicznej. Te oczekiwania znalazły wyraz w większości prac dyplomowych zgłaszanych do konkursu. Sposób ich realizacji zaprezentowany w projektach był podstawowym kryterium oceny. W tegorocznej edycji jury oceniało projekty w dwóch etapach. W pierwszym wskazano te, które uzyskały nominację do Nagrody. W drugim z prac nominowanych wyłoniano sześć, którym przyznano trzy wyróżnienia równorzędne i trzy nagrody równorzędne.
4.
Konkurs Architektura Betonowa stał się ważnym wydarzeniem w działalności dydaktycznej wydziałów architektury. Cieszy się także uznaniem władz Politechniki Krakowskiej. Tak jak i w latach poprzednich w kuluarach Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej, w dniu 19 października 2010 roku odbyła się uroczystość ogłoszenia wyników XI edycji Konkursu Architektura Betonowa 2010 oraz otwarcie wystawy pokonkursowej. Zaszczycili ją swoją obecnością JM Rektor Politechniki Krakowskiej prof. dr hab. inż. Kazimierz Furtak oraz prorektorzy – ds. studenckich prof. dr hab. inż. Leszek Mikulski, ds. nauki prof. dr hab. inż. Jan Kazior, ds. ogólnych prof. dr hab. inż. arch. Wacław Celadyn, dziekani krakowskiego wydziału architektury i jurorzy konkursu. Wydziały architektury reprezentowali profesorowie i studenci, a Stowarzyszenie Producentów Cementu – dr hab. inż. Jan Deja prof. AGH i mgr inż. Zbigniew Pilch. Obecni byli także przedstawiciele Stowarzyszenia Architektów Polskich, Izby Architektów i mediów. Jury nominowało do nagrody 11 projektów. Z projektów nominowanych przyznano dla autorów i promotorów prac wyróżnienia oraz równorzędne nagrody główne.
Trzy równorzędne nagrody otrzymali
Autor: arch. Andrzej Chomski.
Tytuł pracy: Miejska przestrzeń Designu w Gdyni, promotor: dr inż. arch. Adam Jakimowicz, Wydział Architektury Politechniki Białostockiej
Autor: arch. Maria Gerber.
Tytuł pracy: Szkoła Tańca Na Grobli we Wrocławiu, promotor: dr inż. arch. Roman Czajka, Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej
Autor: arch. Joanna Stefanowicz.
Tytuł pracy: Muzeum rzeźby współczesnej w Krakowie – Nowa Huta, promotor: prof. dr hab. inż. arch. Dariusz Kozłowski, Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej
– Beton jest dla mnie jednym z trzech, obok drewna i szkła, najważniejszych materiałów, które wykorzystuje w swoich projektach. Uważam, że piękne jest to, co czyste i proste. Beton to materiał, który nie ogranicza w projektowaniu, dając mi pełną swobodę kształtowania bryły – mówił Andrzej Chomski. – W obiekcie dyplomowym beton użyty miałby być praktycznie wszędzie. Począwszy od konstrukcji budynku po ściany wewnętrzne, gdzie surowość betonu kontrastowałaby z „miękkością” białego tynku, monolityczne ściany zewnętrzne, ogrodzenia, a także małą architekturę.
BETON Z DUSZĄ
Joanna Stefanowicz: – Beton dla mnie jako architekta stanowi podstawę współczesnej technologii budowlanej. W przypadku projektów mojego autorstwa, to właśnie beton jest najczęściej stosowanym materiałem zarówno konstrukcyjnym jak i elewacyjno-dekoratorskim. Beton, który wydaje się nie mieć granic technologicznych, jest bazą do tworzenia rozwiązań całkowicie nowatorskich bez niemalże jakichkolwiek ograniczeń w stosunku do formy.
W przypadku projektu „Muzeum rzeźby współczesnej” beton stanowi podstawę nie tylko konstrukcyjną, ale także dekoracyjną. Budynek w całości został zaprojektowany w technologii betonu, dzięki czemu (zgodnie z założeniami ) obiekt sam w sobie przypomina dużą rzeźbę. Dodatkowo pewne cechy zewnętrzne tego materiału w połączeniu z odpowiednim oświetleniem dziennym tworzą klimat wnętrza oraz nadają minimalistyczny charakter budowli.
Beton jest materiałem budowlanym, który w 100% spełnia moje oczekiwania jako projektanta. Otwiera nowe możliwości, daje większe pole manewru w przypadku tworzenia bryły budynku i zmniejsza ograniczenia z tym związane. Wbrew opinii niektórych ludzi, iż beton jest materiałem szarym i smutnym, dla mnie jest piękny i posiada duszę.
Trzy równorzędne wyróżnienia otrzymali:
Autor: arch. Agnieszka Szuran.
Tytuł pracy: Wyspa Klif. Muzeum odkryć morskich w Lizbonie, promotor: dr inż. arch. Grzegorz Nawrot, Wydział Architektury Politechniki Śląskiej
Autor: arch. Adam Spychała.
Tytuł pracy: Droga Krzyżowa. Miejsca Modlitwy w Miejscu Pamięci, promotor: dr inż. arch. Agnieszka Klopotowska, Wydział Budownictwa i Architektury Politechniki Lubelskiej
Autor: arch. Jakub Turbasa.
Tytuł pracy: Kościół na os. Ruczaj w Krakowie, promotor: prof. dr hab. inż. arch. Dariusz Kozłowski, Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej
5.
Autorzy wszystkich prac konkursowych nominowanych do nagrody zostali uhonorowani dyplomami. Autorom prac wyróżnionych wręczono dyplomy i nagrody pieniężne, a promotorom tych prac dyplomy. Autorom i promotorom prac nagrodzonych wręczono dyplomy i nagrody pieniężne. Laureatów, autorów prac nagrodzonych uhonorowano statuetką Architektura Betonowa 2010 wykonaną w brązie według projektu Dariusza Kozłowskiego. Wypada podkreślić, że nagrody i statuetki Architektura Betonowa zostały ufundowane przez Stowarzyszenie Producentów Cementu. Nominacje do nagrody, wyróżnienia czy nagrody przyznane w konkursowej debacie promują uczestników u progu samodzielnej praktyki architektonicznej za twórcze myślenie o architekturze i twórcze wykorzystanie betonowej materii. Udział w konkursowej dyskusji umożliwia uczestnikom ujawnianie emocji i oryginalnych pomysłów, przedstawianie drogi poszukiwania formy i znaczeń w architekturze, inspiruje odkrywanie właściwych relacji między kształtem architektury a materią.
prof. dr hab. inż. arch. Maria Misiągiewicz
dyrektor Instytutu Projektowania Architektonicznego
Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej
Galeria Zdjęć
